Miasto Praszka
Zobacz prezentację: Wizytówka Praszki (5,2 MB)
Miasto i gmina Praszka położone jest w północno-wschodniej części województwa opolskiego. Powierzchnia tej jednostki terytorialnej wynosi 102,8 km2, ludność zaś 14.519 osób, w tym miasto 8.716.
Siedzibą gminy jest miasto Praszka leżące w środkowo-zachodniej części gminy, w międzyrzeczu Prosny i Wyderki. Pod względem geograficznym obszar gminy należy do Wyżyny Śląskiej, jej północno-wschodniej części, którą jest Obniżenie Warciańsko-Prośniańskie. Miasto i gmina Praszka położone jest przy trasie Łódź – Opole, w połowie drogi między Wieluniem a Kluczborkiem i Olesnem, w odległości 20 km od tych miast.
Odległości od innych większych miast wynoszą: Częstochowa, Opole, Sieradz – około 60 km, Katowice, Łódź, Wrocław – około 130 km, Kraków – około 200 km, Poznań – około 230 km, Warszawa – około 240 km
Pierwsze dwa wieki istnienia miasteczka odznaczały się dużym rozwojem gospodarczym. Związane to było nie tylko z jego położeniem nadgranicznym ze Śląskiem, którędy prowadził szlak handlowy ale również z nadaniem w 1542 roku przywileju pobierania cła mostowego, a w 1620 roku nadania przez króla Zygmunta III Wazę kolejnego przywileju ustanawiającego cechy.
Okres pomyślnego rozwoju gospodarczego miasta został zahamowany w XVII i XVIII wieku i był ściśle związany najpierw ze zniszczeniami z okresu najazdu szwedzkiego, a później wojny północnej oraz z polityką jego właścicieli, Wężyków, którzy obciążając mieszczan powinnościami pańszczyźnianymi rujnowali rzemiosło i handel.
Dopiero w okresie Sejmu Wielkiego kolejny właściciel Praszki, Wojciech Mączyński, zaczął zabiegać o rozwój miasteczka i utrzymanie jego rzemieślniczego i handlowego charakteru.
W połowie XVIII wieku Praszka była najmniej zagraryzowanym miastem ziemi wieluńskiej, blisko trzecia część jej mieszkańców trudniła się rzemiosłem. W 1791 roku było w niej 158 domów i 751 mieszkańców.
Ze względu na drewniany charakter zabudowy Praszkę zaczęły nawiedzać klęski pożarów. W 1705 roku spłonęło w miasteczku 41 budynków mieszkalnych oraz stary i nowy ratusz. Równie dotkliwa pożoga nawiedziła Praszkę w 1791 roku, a największa, która je niemal doszczętnie zniszczyła w roku 1852. Po niej, wysiłkiem całej społeczności, Praszkę odbudowano wg projektu inżyniera Brochockiego.
Po drugim rozbiorze Polski miasto było pod panowaniem pruskim, a od 1815 r. wraz z ziemią wieluńską w granicach Królestwa Polskiego.
Spokój po zawieruchach wojen napoleońskich sprzyjał rozwojowi miasteczka. W 1817 roku było w nim już 45 rzemieślników (między innymi 29 szewców, 4 krawców, 3 stolarzy, 2 bednarzy, 2 kowali). W roku 1820 w Praszce było 186 domów i 1508 mieszkańców ich liczba stale rosła (1659 – w roku 1827, 2258 – w roku 1862).
W roku 1870 Praszka, podobnie jak większość małych miasteczek w Królestwie Polskim, zdegradowana została do rangi osady.
W okresie Powstania Styczniowego przez komorę w Praszce dokonywano przerzutów broni dla oddziałów powstańczych walczących w Królestwie. W okolicach Praszki stoczył w 1863 roku potyczkę z wojskami rosyjskimi oddział Józefa Oxińskiego. Poległych wtedy powstańców grzebano we wspólnej mogile na praszkowskim cmentarzu.
Po wybuchu I wojny światowej miasteczko zajęli Niemcy, którzy w 1916 roku połączyli je linią kolei wąskotorowej z Wieluniem. Mieszkańcy miasta i gminy Praszka brali aktywny udział w wydarzeniach z lat 1918-1921. W miasteczku działał, jeden z najlepiej zorganizowanych oddziałów Polskiej Organizacji Wojskowej (POW), którego członkowie w 1918 roku uczestniczyli w rozbrajaniu niemieckich posterunków żandarmerii.
Po odzyskaniu niepodległości Praszka znalazła się w granicach Polski, a w 1919 roku odzyskała prawa miejskie.
Przez cały okres między wojennego 20-lecia miasto, z racji swego nadgranicznego położenia, było ośrodkiem emigracji sezonowej do Niemiec oraz znaczącym ośrodkiem wymiany handlowej.
W dniu 1 stycznia 1939 roku Praszka liczyła 4332 mieszkańców, z tego 1016 pochodzenia żydowskiego. W tym też roku, po zajęciu przez Niemców, została wcielona do III Rzeszy. W latach wojny i okupacji miasto straciło blisko 1/3 ludności.
Powojenne 25-lecie cechowało się stagnacją w życiu miasta. Jedyną dziedziną życia społecznego wykazującą rozwój było szkolnictwo ponad podstawowe.
Dynamiczny rozwój Praszki zapoczątkowany został w 1970 roku i związany był z budową Zakładów Sprzętu Motoryzacyjnego POLMO. Ich powstanie wpłynęło na wielki rozwój infrastruktury miejskiej, placówek handlowych i usługowych.
W wyniku nowych, kolejnych podziałów administracyjnych w kraju nastąpiło zerwanie wielowiekowych więzi łączących Praszkę z Wieluniem. W 1975 roku miasto znalazło się w granicach województwa częstochowskiego, a w roku 1999 w granicach województwa opolskiego.
Jednym z ciekawszych obiektów kulturalnych jest Muzeum w Praszce, powstałe z inicjatywy prof. Konrada Jadżewskiego – archeologa, związanego z miastem. Podstawowym zadaniem placówki jest gromadzenie, konserwowanie oraz udostępnianie dóbr kultury lokalnej społeczności.
Muzeum ma charakter wielodziałowy z wiodącą rolą działu historycznego i etnograficznego obok zbiorów z dziedziny sztuki, archeologii, przyrody i naukowo-oświatowej.
Naturalne warunki przyrodnicze, znaczna odległość od dużych ośrodków przemysłowych, a w związku z tym mało skażone środowisko, atrakcyjność kompleksów leśnych, względnie czyste wody w rzekach i strumieniach powodują, że teren gminy stanowi bazę wypadową dla mieszkańców Górnego Śląska i okolic Częstochowy.
Atrakcjami turystycznymi są ładne pagórkowate tereny. Częściowo zalesione kotliny rzeczne rzeki Prosny posłużyć mogą w przyszłości do wybudowania zalewu w pobliskiej miejscowości Kik.
Zagospodarowanie terenu pozwala rozwijać turystykę rowerową i pieszą po terenach leśnych oraz spływy kajakowe rzeką Prosna.